zaterdag 31 oktober 2015

De dementie was even helemaal weg

Dikwijls dwalen dementerenden af als ik even moet focussen op mijn tekenwerk. Het contact wordt dan minder, omdat ik even op mijn techniek moet letten en minder kan letten op de oudere naast me. Maar vandaag was het anders.

"Wat is het mooiste, meest bijzondere wat u ooit heeft gezien?" vroeg ik aan vijf oudere dames met dementie. Ik keek opzij en zag een twinkeling in de ogen en een grote glimlach. "Dat is het moment dat mijn kinderen werden geboren en ze op mijn buik werden gelegd," zei de dame vol trots. In haar ogen zag ik de ontroering die een andere vrouw ook voelde: "Ik voel het ook, ik krijg er helemaal kippenvel van." De andere dames bleven stil, maar waren vol aandacht voor hetgeen verteld werd. Het was duidelijk dat ook zij het mee konden beleven. 

"Daar werd niet over gesproken," zei een dame toen ze vertelde dat zij in het ziekenhuis haar kinderen ter wereld moest brengen. "Ik wist niet wat er ging gebeuren, dat is nu wel anders. Mensen zijn meer open." "De vroedvrouw, daar kon je altijd bij aankloppen," zei een andere vrouw, "een telefoon hadden we nog niet." Over de nauwe band met de buren werd ook gesproken: "Je hield elkaar gewoon in de gaten, was er voor elkaar, niet dat je zomaar bij elkaar naar binnenliep, maar je wist wie er naast je woonden." Het gesprek ging verder over de namen en vernoemingen van de kinderen, het aantal kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen en soms viel het even stil en keken ze naar de tekening die ik voor de dames maakte. Een tekening van een baby'tje, klein en pasgeboren. Onder hun ogen ontstond het, werd het kindje geboren uit de sfeer van dierbare herinneringen. 

Dit keer tekende ik voor, omdat de dames zo beter in de beleving konden blijven en zich niet druk hoefden te maken over de techniek. Spannend was het nu helemaal, omdat het natuurlijk ook echt mooi moest worden, het ging immers om het meest mooie moment ooit. Ik wisselde af met het gesprek leiden (iets wat deze keer eigenlijk vanzelf ging) en de concentratie om het beeld goed neer te kunnen zetten.

Dikwijls dwalen dementerenden af als ik even moet focussen op mijn tekenwerk. Het contact wordt dan minder, omdat ik even op mijn techniek moet letten en minder kan letten op de oudere naast me. Maar vandaag was het anders: de dames bleven vol aandacht kijken, bleven betrokken bij het onderwerp en raakten niet uitgepraat. De twinkeling in de ogen is gebleven, de herinnering nog springlevend, het enthousiasme en de wakkerheid vierden hoogtij. De dementie was even helemaal weg.