In de lokale bibliotheek, tussen de boeken een sfeervol
verlichte tafel met koffie, thee en chocolaatjes. Rond de tafel een kleine
groep dorpsgenoten. Allen kijkend naar het scherm met de afbeelding van een schilderij.
Ze willen graag informatie: hoe heet het, wie heeft het gemaakt, uit welke
periode enz. Maar in plaats daarvan krijgen ze een opdracht: neem even de tijd
om naar deze afbeelding te kijken...
Na een poosje wordt nog steeds geen antwoord gegeven, maar juist
een vraag gesteld: wat gebeurt er op deze afbeelding? De deelnemers komen in
actie en benoemen wat ze zien of wat er gebeurt. Daarna klinkt geen goed of
fout (het is immers geen quiz of spelshow), maar wel wordt gevraagd: waar zie
je dat aan? En weer komen de deelnemers in actie om te zoeken naar zichtbare
elementen in het beeld die hun zienswijze verklaren.
Zo wordt een twintigtal minuten aandachtig gekeken en
uitgewisseld wat er gebeurt op de afbeelding. Gesprekken over interactie tussen
personages, de plek waar het zich afspeelt, over symboliek en betekenis, over
de stijlperiode, de kunstenaar en zijn/ haar leven, over de boodschap van de
kunstenaar aan de kijker en ga zo maar door... Elementen die aanvankelijk
totaal gemist zouden worden, krijgen nu wel de aandacht en worden benoemd. Een
kunstwerk wat in eerste instantie misschien beoordeeld zou worden als 'lelijk,
niet mooi, ik zou er in het museum zo aan voorbij lopen' wint na verloop van
tijd toch wat sympathie en wordt met andere ogen bekeken. Gaandeweg het samen
kijken, wordt het enthousiasme groter en het hele brein actief betrokken.
Na twee kunstwerken, breekt het
moment aan om te filosoferen wat de kunstwerken met jou doen:
- Welk kunstwerk zou je in huis willen ophangen? En
waarom?
- Waar zou je wel willen zijn of juist niet en waarom?
- Aan wie zou jij een vraag willen stellen?
- Wat zou je dan vragen?
- Welk gevoel of welke herinnering roept het kunstwerk bij je
op?
De persoonlijke verhalen worden gedeeld, er wordt naar elkaar
geluisterd. Echt geluisterd, zonder oordeel, met stiltes en aandacht voor dat wat de deelnemers elkaar willen vertellen.
Als laatste onderdeel wordt een gedicht besproken; de betekenis
en wat het oproept bij de deelnemers. Een hand-out gaat mee naar huis, om thuis
nog eens verder te kijken en ook weer anderen te enthousiasmeren op deze manier
naar kunst te kijken.
Een manier van kunst kijken waarin het niet draait om kennis uit het
verleden, maar om wat je ziet in het hier en nu. Mindful kijken, slow art,
ontstressend, breinstimulerend, maar bovenal ontzettend leuk; wist je al dat
dezelfde hersengebieden worden aangesproken als bij verliefdheid? Heerlijk
toch?!
Ook zin in zo'n cursus 'kunst kijken en in gesprek gaan'? Eind september start weer een nieuwe ronde in Lansingerland. Een cursus op maat is ook mogelijk, b.v. in jouw buurthuis of lokale bibliotheekvestiging.
Hartelijke groet,
Yvonne Peschier
VTS-coach/ vaktherapeut beeldend/ docent