maandag 15 juli 2019

Samen kijken naar kunst en in gesprek gaan

In de lokale bibliotheek, tussen de boeken een sfeervol verlichte tafel met koffie, thee en chocolaatjes. Rond de tafel een kleine groep dorpsgenoten. Allen kijkend naar het scherm met de afbeelding van een schilderij. Ze willen graag informatie: hoe heet het, wie heeft het gemaakt, uit welke periode enz. Maar in plaats daarvan krijgen ze een opdracht: neem even de tijd om naar deze afbeelding te kijken... 





Na een poosje wordt nog steeds geen antwoord gegeven, maar juist een vraag gesteld: wat gebeurt er op deze afbeelding? De deelnemers komen in actie en benoemen wat ze zien of wat er gebeurt. Daarna klinkt geen goed of fout (het is immers geen quiz of spelshow), maar wel wordt gevraagd: waar zie je dat aan? En weer komen de deelnemers in actie om te zoeken naar zichtbare elementen in het beeld die hun zienswijze verklaren. 

Zo wordt een twintigtal minuten aandachtig gekeken en uitgewisseld wat er gebeurt op de afbeelding. Gesprekken over interactie tussen personages, de plek waar het zich afspeelt, over symboliek en betekenis, over de stijlperiode, de kunstenaar en zijn/ haar leven, over de boodschap van de kunstenaar aan de kijker en ga zo maar door... Elementen die aanvankelijk totaal gemist zouden worden, krijgen nu wel de aandacht en worden benoemd. Een kunstwerk wat in eerste instantie misschien beoordeeld zou worden als 'lelijk, niet mooi, ik zou er in het museum zo aan voorbij lopen' wint na verloop van tijd toch wat sympathie en wordt met andere ogen bekeken. Gaandeweg het samen kijken, wordt het enthousiasme groter en het hele brein actief betrokken. 

Na twee kunstwerken, breekt het moment aan om te filosoferen wat de kunstwerken met jou doen:
- Welk kunstwerk zou je in huis willen ophangen? En waarom? 
- Waar zou je wel willen zijn of juist niet en waarom? 
- Aan wie zou jij een vraag willen stellen?
- Wat zou je dan vragen? 
- Welk gevoel of welke herinnering roept het kunstwerk bij je op?
De persoonlijke verhalen worden gedeeld, er wordt naar elkaar geluisterd. Echt geluisterd, zonder oordeel, met stiltes en aandacht voor dat wat de deelnemers elkaar willen vertellen.  

Als laatste onderdeel wordt een gedicht besproken; de betekenis en wat het oproept bij de deelnemers. Een hand-out gaat mee naar huis, om thuis nog eens verder te kijken en ook weer anderen te enthousiasmeren op deze manier naar kunst te kijken.

Een manier van kunst kijken waarin het niet draait om kennis uit het verleden, maar om wat je ziet in het hier en nu. Mindful kijken, slow art, ontstressend, breinstimulerend, maar bovenal ontzettend leuk; wist je al dat dezelfde hersengebieden worden aangesproken als bij verliefdheid? Heerlijk toch?! 

Ook zin in zo'n cursus 'kunst kijken en in gesprek gaan'? Eind september start weer een nieuwe ronde in Lansingerland. Een cursus op maat is ook mogelijk, b.v. in jouw buurthuis of lokale bibliotheekvestiging. 

Hartelijke groet,

Yvonne Peschier
VTS-coach/ vaktherapeut beeldend/ docent