Als
je gevraagd wordt of je gezond bent, wat antwoord je dan? Heb je bij het
beantwoorden van je vraag je fysieke, geestelijke en sociale toestand afgewogen
en daarbij gekeken naar de aan- of afwezigheid van ziektes en gebreken? Of heb
je breder gekeken en naast je klachten ook je krachten meegenomen en naar je
gezondheid gekeken als vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren
bij de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven?
In
mijn eigen praktijk heb ik cliënten met allerlei klachten en hulpvragen in behandeling: van spanning en stress
gerelateerde klachten tot rouwproblematiek door het verlies van gezondheid,
werk of dierbaren in de naaste omgeving. In de kunstzinnige therapie wordt niet specifiek ingezoomd op deze klachten, maar worden ze meegenomen in het totale beeld van
de mens. Wie is deze mens? Wat heeft iemand nodig? Welke kunstzinnige oefening
past daarbij? Dit beeld wordt duidelijker als de cliënt ‘in gesprek gaat’ met
de kunstzinnige middelen en naar buiten komt wat (meestal onbewust) in iemand
leeft. Het beeld wat ontstaan is en de manier waarop de cliënt het gecreëerd
heeft, vormen uitgangspunt voor de verdere begeleiding.
In
die verdere begeleiding wordt (meestal) niet verder ingezoomd op de klacht,
maar juist dat wat gezond is aangesproken en versterkt. De kunstzinnige
oefeningen staan in dienst van het behandeldoel en zijn individueel afgestemd. Kunst
als gepersonaliseerd medicijn zou je kunnen zeggen. Stap voor stap, want er verandert iets van
binnen en dat vraagt tijd, komt een ontwikkeling op gang. Een ontwikkeling
waarbij de ziekte of klachten als minder zwaar worden ervaren (of zelfs
verdwijnen) en er weer gekeken kan worden naar dat wat nog wel kan. Hierdoor
komt een stuk levenskracht terug, groeit het zelfvertrouwen, komen cliënten
weer in beweging (fysiek, maar zeker ook mentaal en sociaal) en wordt er weer gekeken naar
mogelijkheden en kansen wat bijdraagt aan de kwaliteit van leven en zingeving.
Bijzonder
is het, elke keer weer, dat het ziek zijn door cliënten ook kan worden gezien
als mogelijkheid om te groeien op andere vlakken. Het deels wegvallen van de
ene dimensie van gezondheid vraagt van de cliënt het vermogen aan te passen en
de regie te blijven voeren over de andere dimensies van gezondheid. De
kunstzinnige therapie kan daarbij ondersteunen, waardoor acceptatie kan
ontstaan bij de weggevallen dimensie van gezondheid en kracht en vertrouwen
geput kan worden uit het aanspreken en versterken van de andere dimensies van
gezondheid.
Uiteraard
geldt dit hele verhaal over hoe kunst kan bijdragen aan het versterken van
gezondheid niet alleen voor de cliënten uit mijn eigen praktijk, maar zeker ook
veel de patiënten (en bewoners) in het zieken- en verpleeghuis, zo blijkt elke keer weer uit mijn ervaring.
 |
| Gespreksinstrument Instituut Positieve Gezondheid, versie 1.0, okt. 2016. |
Wil
je meer lezen over positieve gezondheid, kijk dan op https://ipositivehealth.com/. Op deze website vind je ook het hier boven afgebeelde gespreksinstrument.
Yvonne Peschier
kunstzinnig vaktherapeut beeldend
www.kunstzinnigetherapie.info
yvonne@kunstzinnigetherapie.info